Ruiterstraat
portret van een straat
Wie wonen er nu
Wie woonden er vroeger
Familiegeschiedenissen
Achtergronden

Familie Van Brakel

Ruiterstraat 21

Van 1960 tot 1966 woonde in Ruiterstraat 21 beneden de heer en mevrouw Van Brakel. Hannes (Johannes) van Brakel (1890-1966) was in 1910 getrouwd met Jaantje (Adriana) Loch (1890-1965).
Het echtpaar had 7 kinderen die allemaal al uit huis waren toen Hannes en Jaantje in de Ruiterstraat kwamen wonen.

 

dhr en mevr van Brakel

Johannes van Brakel (1890-1966) en Adriana Loch (1890-1965) in 1960

 

De oudste was Jan Willem van Brakel (1910-1999). Hij trouwden met Joke Martijn. Geertje (1912-2002) trouwde met Nico van de Wetering, Machiel (1914-1975) trouwde met Jo de Zwart, Christina (1916-2003) trouwde met Jan van der Linden, Teunis (1919-1999) trouwde met Engeltje van Lopik, Sjaan (Adriana) (1920-2003) trouwde met Koenraad Kanters en de jongste, Jopie (Johanna), geboren op 10-08-1929 trouwde met Anton Jansen (1928-2013). Jopie Jansen vertelt het familieverhaal.

 

vijftig jarig huwelijk

Vijftigjarig huwelijksfeest. Achter vlnr: Jopie, Geertje, Teunis, Machiel, Stien en Sjaan. Voor vlnr: Hannes, Jaantje en Jan Willem (1960)

 

Hannes en Jaantje van Brakel zijn afkomstig uit Nieuwaal en Gameren. Na hun huwelijk (ze moesten trouwen, in de kerk werd afgeroepen: ‘Meneer van Brakel u had eerst moeten zorgen voor het kooitje en dan pas voor het vogeltje.’) trokken ze een tiental maanden in bij opoe. Daarna verhuisden ze naar Zaltbommel naar de Trippen (hoek Ruiterstraat-Kerkstraat). Hier werd Geertje geboren. Vervolgens verhuisden ze naar de Nonnenstraat (daar werd Jopie geboren), de Spiesmakerstraat (nummer 10) en de Oenselsestraat (nummer 7). Op dit laatste adres hebben ze lang gewoond tot ze in 1960 naar de Ruiterstraat verhuisden.
Oenselsestraat 7 was een groot huis met een grote tuin. Ze hadden altijd kostgangers, soms wel tien. De kostgangers sliepen op de grote zolder in ruimtes afgeschermd met gordijnen. De kostgangers kwamen uit het hele land, ze werkten in Zaltbommel op de werf en bij de brug. Soms sliepen ze met zijn tweeën in een tweepersoons bed. Jaantje kookte voor al die mannen. ’s Avonds werd het brood klaargemaakt voor de volgende dag, hele stapels, dat namen ze mee naar hun werk. Er was een wc buiten, er was geen douche. Er stonden emmers met water buiten waarin ze zich wasten. Soms moesten ze eerst het ijs kapot slaan. In het weekend gingen ze naar huis.

 

luchtdienst identiteitsbewijs

Legitimatiebewijs van Hannes van Brakel (1942)

 

Hannes moest na de lagere school naar de steenfabriek in Gameren. Daarna werkte hij op de Bommelse scheepswerf en bij Wilton Feyenoord in Rotterdam. Later was hij handelaar in fruit en leverde vooral aan kloosters en religieuze instellingen.
De familie van Brakel was Nederlands Hervormd. Jopie ging naar het Centraal Gebouw (Ruiterstraat 23-25) voor de reizende kerk, een soort catechisatie.

 

jopie van brakel

Dochter Jopie van Brakel met haar vader in Amsterdam (1946)

 

De groenteboer van de familie Van Brakel was Rombeek, Van Oversteeg was de melkboer, de slager Van Oosterom (toen werd er echt geslacht op de hoek van de Ruiterstraat en de Boschstraat, ‘het bloed stroomde bij het slachten onder de deur door, de straat op.’), de bakker en de kruidenier was Van der Flier. Hun huisarts was achtereenvolgens dokter Stehmann, dokter Grijns en dokter Willemse.
Hannes en Jaantje hadden geen huisdieren en geen auto. Soms werden ze door Anton en Jopie met de auto, een Panhard, opgehaald om ergens heen te gaan.
Hannes en Jaantje waren bevriend met de familie Karelse (ouders van Ans Karelse die met Wim van Est is getrouwd en later het huis van het echtpaar Van Brakel zou overnemen). Ze kwamen met enige regelmaat bij elkaar om met zijn vieren peren met spek te eten. Schouderkarbonade uit de pekel werden met de peren meegekookt en dan werd het gebakken. De familie Karelse zorgde dan voor de peren en Van Brakel voor het spek of omgekeerd.

 

anton Jansen met weidewagen

Anton Jansen bij één van de door hem gebouwde weidewagens (1959)

 

Dochter Jopie was getrouwd met Anton Jansen (1928-2013). Zij hebben drie kinderen: Jannie (getrouwd met Wim Verhoeks), Tonnie (getrouwd met Jaqueline Beileveld) en Jeanette (getrouwd met Otto van Breda). Anton heeft kortdurend bij De Gans in de Ruiterstraat gewerkt. Hij ontwikkelde voor het bedrijf hydraulische buigmachines. Hij had daarna een eigen landbouwmechanisatie bedrijf aan de Tol. Hij repareerde, bouwde en verkocht weidewagens en tractoren. Weidewagens zijn melkmachines waar de koeien bij het melken aan vast werden gemaakt.

 

hydrolische buigmachine

Anton Jansen overhandigt de door hem ontwikkelde hydraulische buigmachine aan de directeur van de Bommelse Werktuigenhandel de heer De Gans.

 

Het huis waar Hannes en Jaantje in de Ruiterstraat woonden, was eigendom van de gebroeders Holterman uit Amersfoort. Het echtpaar Van Brakel woonde beneden. Boven woonde Lena van Bruchem, zonder man, met dochter Truusje. Lena heeft ook nog een tijdje in huis gewerkt in het gezin van Jopie.

 

 

Ruiterstraat 21 had een lange gang met achterin de keuken. Halverwege de gang was er een trap naar de mensen die boven woonden. Beneden was er verder een voorkamer, een slaapkamer en daarachter nog een grotere slaapkamer van Hannes en Jaantje. In de kleine slaapkamer sliep Jannie wel eens. Achter het huis was een betonnen plaatsje, geen tuin.

 

uitnodiging 50 jarige huwelijk

Uitnodiging voor het 50 jarig huwelijksfeest

 

Hannes en Jaantje zijn in de Ruiterstraat overleden. Ze werden vanuit het Centraal Gebouw in de Ruiterstraat begraven. Het huis werd daarna gekocht door Wim en Ans van Est-Karelse.

 

 

Bronnen
Gesprekken met Jopie Jansen-van Brakel en Jannie Verhoeks juni/juli 2014
Foto’s en advertentie uit familiearchief Jopie Jansen van Brakel

 

 

Mei 2017