Ontstaansgeschiedenis

Bouwgeschiedenis

Gebruiksgeschiedenis

Tuin

Gebruiksgeschiedenis

Ruiterstraat 9

Van 1744 tot 1748 woonde de familie Rinck in Ruiterstraat 9. Johannes Rinck was in 1734 getrouwd met Anna Oostermans. Rinck was houtkoper. Rinck verkocht het huis voor 180 gulden aan de familie Bee(c)k.

Jasper Beek was in 1733 in ondertrouw gegaan met Elisabeth Walravens. Jasper Beek was tamboer in de compagnie van Capitein Ronlié. Hij was eigenaar van het huis van 1748 tot 1762. Het is niet duidelijk of Beek alleen eigenaar was of ook bewoner. De familie was Nederlands Hervormd. Hij verkocht het pand voor 195 gulden aan de familie Van Essen.

Hendrik van Esssen (1735-1775) was in 1762 getrouwd met Petronella van der Garde (1783- 1846). Zij kregen 6 kinderen: Aris (gedoopt op 24-02-1763), Arnoldus (gedoopt op 07-07-1765), Adrianus (1767-1843), Maria Elisabeth (gedoopt op 25-02-1770), Neeltje (1772-1855) en Hendrica (gedoopt op 19-09-1774). De familie was Nederlands Hervormd. Na het overlijden van haar aanzienlijk oudere man in 1775 wordt Petronella de eigenaar van Ruiterstraat 9. In 1804 verkoopt ze het huis voor 599 gulden en 20 stuivers aan Bastiaan van der Benden. Zij blijft tot 1806 in het pand wonen.

Na haar dood wordt het pand door Bastiaan van der Benden voor 719 gulden verkocht aan de familie Van der Pluijm. Matthijs van der Pluijm (1761-1819) was in 1805 getrouwd met Maria Evertse (1779-1811). Zij kregen vier kinderen waarvan er twee binnen het jaar overleden. De anderen waren Elizabeth (1807-1885) en Johannes (1809-1868). Na het overlijden van zijn vrouw trouwt hij met Hendrica Hatert (geboren op 29-01-1783). Hendrica wordt na het overlijden van Maria en Matthijs toeziend voogd over de twee minderjarige kinderen. Matthijs was herbergier. De familie was Rooms Katholiek. Zij woonde in Ruiterstraat 9 tot 1823.

De volgende bewoner is de familie Kubits. Zij woonden in het huis van 1850 tot waarschijnlijk 1871. Wie er in het huis woonde tussen 1823 en 1850 is niet bekend. Pieter/Petrus Kubits (1822-1873) was in 1841 getrouwd met Arnolda Adriana van Nieuwaal (geboren op 29-02-1816). Zij hadden 7 kinderen: Johanna Elisabeth (geboren op 11-03-1842), Cornelia Elisabeth (1844-1859), Leendert Petrus (geboren op 27-07-1846), Hendrika Antonia (geboren op 31-08-1849), Adriana Elisabeth (1852-1860), Anna Maria (geboren op 16-02-1856) en Cornelia Martina (1859-1878). De heer Kubits was spijkermaker. Vrijwel zeker werkte hij in de spijkerfabriek in de Lange Strikstraat. Zijn vrouw was Nederlands Hervormd, hij en de kinderen waren Rooms Katholiek.

Van 1871 tot 1884 woonden er het echtpaar Aart de Goeij (1843-1896) en Dirkje Janna Christina van den Bosch (1841-1875). Zij kregen twee kinderen: Aart (april 1872-december 1872) en Maaijke (1873-1875). Na het overlijden van Dirkje trouwde hij in 1876 met Antonia Everdina van den Bosch (1844-1909). Zij kregen 5 kinderen: Aart (1876, na twee dagen overleden), Maaike (geboren op 18-04-1878), Dirkje Cornelia Francina Lamberta (geboren op 03-02-1880), Aartje (1881-1882) en Aart (geboren op 03-11-1884). Alle kinderen werden geboren in Ruiterstraat 9. Aart de Goeij was voermansknecht en later koetsier. De familie was Nederlands Hervormd.

Stoffer Harkes Kraker (1816-1900), geboren in Nieuw Beerta, was in 1852 getrouwd met Neeltje Horssen (1826-1896), geboren in Well. Zij hadden acht kinderen: Jan Harkes (1852-1938), Renske Neeske (1854-1910), Neeske Cornelia (geboren op 19-02-1856), Cornelis Hendrikus (1857-1914), Stoffina (geboren op 27-03-1859), Willem Frederik (1861-1920), Roelof (1864-1952) en Rolina Johanna (geboren op 03-06-1864). Vader Kraker was werkman. De familie was Nederlands Hervormd. Zij woonden waarschijnlijk vanaf 1884 in Ruiterstraat 9 of Ruiterstraat 13.

 

 

Zoon Roelof Kraker (1864-1952) trouwde met Elisabeth van de Heijden (1865-1949). Zij hadden 9 kinderen waarvan er twee minder dan één jaar oud werden. De namen van de anderen zijn: Stoffel Harkes (Stoffel), Eimert Albertus (Bart), Neeltje Maria (Neel), Marinus Cornelis (Rien), Maria Cornelia (Marie), Aaltje, Neske Elisabeth (Tiep). Roelof Kraker en zijn gezin woonde van 1893 tot 1944 in Ruiterstraat 9. Roelof Kraker was kleermaker van beroep. Hij werkte aan huis. Op de eerste verdieping aan de achterkant had hij zijn werkkamer/atelier. Zijn kleinzoon vertelde: ‘Zo maakte hij een pak voor het hoofd van de lagere school in Zuilichem. Kosten een rijksdaalder.’ Zijn zoon Bart kreeg als jongetje van 12 de taak om het pak in Zuilichem af te leveren. Dat gebeurde te voet want er was geen fiets. Bart’s moeder had gezegd: als je nou geld kan beuren zou dat mooi zijn. Ze hadden het immers maar krap. Bart kwam aan het eind van de dag thuis met twee gulden vijftig. Zijn moeder was blij, maar vader was woedend dat hij om het geld gevraagd had. Hij was bang de klandizie van de schoolmeester te verliezen.

 

 

Roelof Kraker was dertig jaar lang de bode van de wijkverpleging. Rond 1920 verzorgde hij ook de uitlening van verplegingsartikelen. Daarvoor was hij 24 uur per dag bereikbaar. Als bewijs van erkentelijkheid werd hem op zijn vier en tachtigste een pensioen van 200 gulden per jaar toegekend. Verder was hij bijna vijftig jaar diaken in de Nederlands Hervormde kerk. Hij was ook aanzegger. Als iemand overleden was ging hij met zwart pak en zwarte hoed langs de huizen om te zeggen dat iemand dood was. Ook was hij lid van het Bommels mannenkoor.

Kleinzoon Rob Kraker vertelde hoe het huis was ingedeeld. Je kwam binnen in een klein halletje. Aan de voorkant van het huis was een klein kamertje (waar je zelden kwam), daar kon je maar met drie man zitten. Daarachter was de kamer waar gewoond werd. Tussen voor en achterkamer was aanvankelijk geen doorgang. Alleen via het halletje kon de voorkamer worden bereikt. Later werd er tussen voor en achter kamer een opening gemaakt in de vorm van een toog. Achter de woonkamer was, in het tuintje, een keuken aangebouwd. Er was in de tuin achterin links een tuinhuisje. Boven was een kleine slaapkamer aan de voorkant. Daarachter was een grote overloop met daarachter de werkkamer waar Roelof Kraker kleren maakte. Nog een etage hoger was een zolder waar de kinderen sliepen. Ook stonden er bedden voor de kinderen op de overloop.

 

Dochter Aaltje (1903-2003) trouwde op 2 juni 1927 met Lourens van der Wal (1897-1944). Na hun huwelijk vertrokken Aaltje en Lourens naar Amersfoort. Uit het huwelijk werden twee dochters geboren, Gerrie (Gerritje Elisabeth) (1934-2005) en Bets (Elisabeth Roeltje) (1940-1995). In 1944 verongelukte Lourens op de fiets. Daarna is Aaltje weer naar Zaltbommel gekomen en bij haar ouders ingetrokken. Aaltje maakte gordijnen en dergelijke voor het Binnenhuis (winkel voor woninginrichting). De familie had, zoals veel gezinnen in de straat, regelmatig kostgangers. Eén van de kostgangers in de tijd van tante Aaltje was de aardrijkskunde leraar van de Buys Ballot, de heer Van der Linde. Aaltje woonde er tot 1998.

 

 

Het huis werd in dat jaar voor 225.000 gulden gekocht door Sven van den Berg. Hij woonde samen met Laura Kemper. Ze hebben twee kinderen Lester (29-10-2002) en Nero (30-04-2005). Lester werd in de Ruiterstraat geboren. Sven van den Berg is op 24-08-1973 geboren in Zaltbommel. Na een viertal jaren gymnasium werkte hij in de dierenspeciaalzaak van zijn ouders in de Waterstraat. Hij besteedde steeds meer tijd aan het maken van muziek en speelde onder andere in de Blues bands ‘Be careful’ en ‘The Kingsnakes’. Hij was en is een fervent liefhebber van de wielersport.
Laura Kemper is op 15-02-1974 geboren in Waardenburg. Laura werkte in de Ruiterstraat-periode als verpleegkundige in het Groot Ziekengasthuis in ’s-Hertogenbosch. Thans is ze in hetzelfde ziekenhuis procesbegeleider verpleegkundig leiderschap.

 

 

Schets (Laura Kemper) van de eerste (links) en de tweede verdieping (rechts) zoals Ruiterstraat 9 werd aangetroffen in 1998. Blauwe balken zijn ramen, bruine balken zijn deuren. In linker schets is het donkere kader met rode accentuering een kast onder de trap. In de rechter schets is dit kader de aanduiding van de vliering boven het voorste kamertje.

 

Toen Sven en Laura het huis kochten was er meer dan een halve eeuw nauwelijks wat aan het huis veranderd. Het huis werd grondig gerenoveerd. Op het dak kwamen nieuwe pannen. Er werd centrale verwarming aangelegd en de volledig verouderde elektra werd aangepast aan de nieuwe tijd. De trap die aanvankelijk aan het eind van de gang was gesitueerd werd vervangen door een spiltrap die vanuit de kamer naar boven leidde. De spiltrap was afkomstig uit Ruiterstraat 11. Lagen vloerbedekking werden verwijderd en daaronder liggende planken werden opgeschuurd en gelakt. De betengeling werd van de muren verwijderd. De bestaande keuken, douche en toilet was een aanbouw aan het huis. Het geheel werd vervangen door een keuken. Het granieten aanrecht werd gehandhaafd en er kwamen nieuwe kastjes en andere tegels (zwart-wit) op de vloer. De wc kwam aan het eind van de gang. Op de eerste verdieping werd aan de achterkant een ruime badkamer, douche en wc gemaakt. De kamer aan de voorkant werd slaapkamer. In deze kamer was een inbouwkast (onder de trap). Tussen badkamer en slaapkamer was de overloop met een trap naar de tweede verdieping.

 

 

Op de tweede verdieping waren twee kleine kamertjes. Tussen de kamertjes werd een plaats voor de wasmachine gemaakt. In het kamertje voor sliep Lester en het kamertje achter werd gebruikt als bergruimte en washok. Boven het voorste kamertje was nog een kleine vliering, voorzien van een deurtje.
De kamers op de eerste en tweede verdieping hadden schuiframen met enkel glas. De ramen beneden en op de eerste etage aan de straatzijde waren voorzien van glas in lood ramen.

 

 

In de tuin werden enkele bomen/struiken verwijderd om meer ruimte en licht te krijgen. Verder werd de indeling van de tuin niet gewijzigd. Ook het schuurtje bleef zoals het was. In 2004 verkochten zij het huis aan

Pia ( P.G.M.) van Rossum, geboren op 02-09-1969. Zij werkte als verpleegkundige in Ziekenhuis Rivierenland in Tiel. Pia van Rossum heeft geen grote veranderingen in het huis aangebracht. De dakbedekking op het platte dak werd vervangen en aan beide kanten van het huis werden nieuwe zinken dakgoten geplaatst. Er werd een dubbelwandige pijp in de schoorsteen aangebracht om veilig de houtkachel te kunnen stoken. Er werd een nieuw keukenblok geplaatst in het achterste deel van de keuken (dat vroeger de badkamer was). De oude keuken bleef intact. In de badkamer werd de wastafel vervangen. Er kwam een nieuw raam in de keuken en een nieuwe deur naar de tuin. De tuin werd opnieuw ingeplant. De bestrating van de tuin met stenen die door Sven van de Berg was aangebracht werd niet gewijzigd. Pia woonde er drie jaar waarna het werd verkocht aan

 

 

Wim van der Veer. Wim van der Veer is geboren op 30-01-1961 en opgegroeid in Rhenen. Hij werd in 2002 benoemd als rector Scholengemeenschap Cambium. Nadat in 2015 bouwwerkzaamheden voor de scholengroep waren voltooid was het tijd voor een nieuwe uitdaging. Op 1 augustus 2016 startte hij als rector van het Leonardo college in Leiden.

 

 

Wim heeft twee zonen (Robin en Wilko) die een aantal jaren deels op de Ruiterstraat en deels bij zijn vroegere partner woonden. De laatste jaren woonde Margot Woutersen, zijn nieuwe partner, ook in Ruiterstraat 9.

Aan huis en tuin zijn in deze periode geen structurele zaken veranderd. Er is geschilderd binnen en buiten, de badkamerinrichting is gewijzigd en er is een deur naar het dakterras gemaakt. Voor een gedetailleerd beeld van de indeling van het huis zie onder ‘Bouwgeschiedenis’.

 

 

In 2017  verhuisden Wim en Margot, in verband met de werkzaamheden in Leiden naar Bodegraven. Het huis werd verkocht aan Corry de Rooij. De voorgevel (kozijnen en schilderwerk) en achtergevel (nieuwe kozijnen en dubbelglas) werden in 2022 grondig gerenoveerd. De oude keuken met granieten aanrecht werd verwijderd en er kwam een moderne keuken voor in de plaats.

 

 

Bronnen
Gesprekken met Rob en Leentje Kraker-Tabbers
Fotomateriaal uit het privé archief van de familie Kraker
Gesprekken en correspondentie met Reina van der Wal . Zomer 2013
Gesprek met Sven van den Berg. Februari 2016
Gesprek (telefonisch) en correspondentie met Laura Kemper. Februari 2016
Foto’s particulier archief Laura Kemper
Gesprekken met Pia van Rossum en Frans Hillebrand. Mei 2016
Gesprekken met Wim van der Veer en Margot Woutersen. Mei 2016
Isa Masselink-Woltjer. Ongepubliceerd archief onderzoek. Den Haag. 2012-2016

 

 

September 2017

< terug