De Ruitertjes

Ruiterstraat 8

Op zaterdag 18 augustus 1962 was er iets bijzonders te vieren in de Ruiterstraat. Grote vazen met rode en witte anjers sierden de gevel van Ruiterstraat 8 en boven de poort wapperde de Nederlandse vlag. Kinderverblijfplaats ‘De Ruitertjes’ werd officieel geopend. Bij de opening waren onder meer aanwezig burgemeester Wielinga, de Algemene overste, het hoofdbestuur van de Franciscanessen uit Oirschot, leden van het kerkbestuur, de parochieraad van de katholieke kerk en dominee Rinkema. Terwijl de aanwezigen in de zaal psalm 23 zongen, ‘De heer is mijn herder, mij zal niets ontbreken’, werd het kinderverblijf door pastoor Retel ingezegend.

 

 

De verbouwing van Ruiterstraat 8 tot kindercrèche had nogal wat voeten in aarde. Het was immers een paardenstal annex koetshuis (behorend bij Ruiterstraat 10) die moest worden omgebouwd tot een ruimte die geschikt was voor het verblijf van kinderen. Het gebouw viel bovendien onder monumentenzorg. De verbouwing werd uitgevoerd door de Bont uit Nieuwkuijk en de architect was J.H.M. Priem. De verbouwing was niet alleen een aanpassing van de binnenruimtes, er werd een hele etage op het bestaande pand gebouwd. Ruiterstraat 8 was een gebouw met een plat dak en met de woonlaag er bovenop kreeg het pand ook een pannenkap. Die nieuwe etage op het gebouw werd met 11 cellen, de nieuwe slaapgelegenheid voor de zusters.

 

 

Beneden was een grote zaal waar de kinderen konden spelen. Op de eerste etage was een slaapzaal met 17 kinderbedjes en een paar wiegjes. Er was een aparte slaapzaal voor de wat grotere kinderen. Verder was er een badkamer en een klein ziekenkamertje. Op deze verdieping was ook de slaap- en zitkamer van de verzorgsters. Op de tweede etage waren de slaapkamers (cellen) van de zusters. Er waren 11 cellen, 6 aan de ene en 5 aan de andere kant van de gang.

Achter het pand was een grote speelplaats met onder andere een draaimolen, wippen, een glijbaan, een zandbak en klimrekken.In het midden van de speelplaats stond een grote kastanjeboom.

 

 

‘De Ruitertjes’ was een initiatief van de orde van de Franciscanessen die in Ruiterstraat 10 (en later ook 12) een klooster hadden met de naam Huize Sint Antonius. In het klooster was een hospitium met de naam Jan Haeckenhusinge waar vrouwen en later ook mannen met problemen werden opgevangen. ‘De Ruitertjes’ was in termen van nu een kindertehuis en een kindercrèche. In die tijd werd de term kinderbewaarplaats gebruikt. In het kindertehuis konden kinderen (tot en met de lagere schoolleeftijd) één of meer dagen logeren. Ook hele kleintjes die nog in de wieg lagen konden door de zusters worden verzorgd.

 

 

Het ging bijvoorbeeld om kinderen waarvan de moeder overspannen was of in het ziekenhuis lag, kinderen die door huwelijksproblemen van de ouders niet thuis konden wonen of kinderen waarvan de ouders verslaafd of dakloos waren. Ook waren er kinderen van ongehuwde moeders waarbij moeder en kind bij de zusters verbleven.

Ook bij andere problemen verbleven de moeders vaak in (het andere deel van) het klooster, het hospitium, dat gevestigd was in Ruiterstraat 10 en 12. Kinderen waren dan overdag op de crèche of op school en voor de rest van de dag en nacht verbleven ze bij hun moeder in het klooster.

 

 

Sommige kinderen gingen alleen overdag naar de crèche. Kindertehuis en kindercrèche waren voor jongens en meisjes van alle gezindten. Tijdens topdagen waren er overdag op de crèche soms 60 kinderen. Voor de nacht was er een maximum van vier kinderen onder het jaar en 21 kinderen ouder dan 1 jaar.

 

 

Er werkten vier kinderverzorgsters, 2 fulltime en 2 parttime. Zuster Celine was verantwoordelijk voor de kindercrèche. De kosten waren 4.70 gulden voor de crèche (inclusief maaltijd). Verblijf voor dag en nacht kostte 15 gulden per kind.

 

 

Jaarlijks werd door de zusters een fancy-fair georganiseerd die soms bijna 5000 gulden opbracht om bestaande faciliteiten voor de kinderen te verbeteren.
Door vergrijzing van de zusters en financiële problemen werd het klooster (hospitium en kindertehuis annex kindercrèche) op 1 maart1976 gesloten.

 

 

 

Bronnen
Erfgoedcentrum Nederlands kloosterleven. Archief Sint Agatha januari 2014
Gesprekken met zuster Cassiana. Congregatie Zusters Franciscanessen van Oirschot. december 2013

 

 

Mei 2017

< terug