Wie wonen er nu

Wie woonden er vroeger

Familiegeschiedenissen

Achtergronden

Familie Van Alphen

Ruiterstraat 18

Grietje en Dien van Alphen en hun moeder woonden in de jaren twintig van de vorige eeuw in Ruiterstraat 18. Grietje had in het linker deel van het huis een kruidenierswinkeltje en Dien had in het rechter deel een naaiatelier. Grietje was het oudste kind en Dien het jongste kind van Gijs van Alphen. Voor de opslag van haar kruideniersproducten huurde Grietje het magazijn van Ruiterstraat 31 van slager Meijer Joosten die in het achterste deel van  het pand zijn slachtplaats had.

 

 

Gijs van Alphen (1864-1922) was afkomstig uit Est. Hij was in 1892 getrouwd met Geertje Schaaij (1873-1963) uit Opijnen en startte samen met haar een bakkerij in de Kerkstraat (nummer 33). Het echtpaar kreeg vijf kinderen: Grietje (1893-1981), Kees (1894- ), Zus (1897-1924), Wim (1900-1970) en Dien (1902-2000).

Wim van Alphen trouwde met Neeltje Cosijn (1902-1994). Het echtpaar had twee kinderen: Tiny, geboren op 28-10-1930 en Gijs, geboren op 24-09-1933.

 

 

Tiny trouwde met George Groeneveld (overleden in 2010). Zij kregen twee dochters waarvan er één in Frankrijk en één in Maasbommel woont. Tiny deed na de Mulo in Amsterdam de opleiding voor Kunst en Nijverheid en werkte daarna als textielontwerpster. Ze woonde jaren in Amsterdam, maar keerde na haar trouwen terug naar Zaltbommel.

 

 

Tiny vertelt het verhaal over haar familie. Na het overlijden van opa Gijs in 1922 nam Wim van Alphen de bakkerij over van zijn vader. Wim was toen 22 jaar. Zeven jaar later trouwde Wim en kwam zijn vrouw Neeltje ook in de Kerkstraat wonen. Neeltje stond in de winkel en Wim in de bakkerij. Wim ging ook met brood langs de deur met een overkapte handkar met een klep en twee wielen. Toen hun zoon Gijs van school kwam hielp ook hij mee in de bakkerij. Hoewel Gijs een bakkersopleiding had genoten is hij nooit met hart en ziel bakker geworden. De bakkerij was bekend om zijn krentenbrood, beschuit en bokkenpoten. De bakkerij stopte na de oorlog, broodverkoop en de winkel gingen door, het brood werd elders gebakken door een groot bedrijf. Eind jaren zestig werd ook de winkel gesloten.

 

 

Toen Wim in 1922 de bakkerij overnam was Grietje al vertrokken naar Ruiterstraat 18. Daar had ze een kruidenierswinkeltje. Zij verkocht kruidenierswaren, tabaksartikelen, zuivelproducten, dweilen en schoonmaakproducten Ze was in 1919 getrouwd met Chris(tiaan) Kaasjager (1893-1921). Hij was koperslager/loodgieter en prominent lid van de ‘Karel’. Christiaan overleed op 28 jarige leeftijd aan typhus en Grietje bleef achter met hun twee kinderen Jan (1920-2002) en Gijs (1922-1999).

 

 

Gijs werd geboren toen zijn vader al was overleden. Jan trouwde met Cornelia Vos uit Hedel, had geen kinderen, en werkte op de scheepswerf. Gijs trouwde met de Poolse Maria Bacza en had geen kinderen. Hij werkte als bankwerker en lasser. Gijs was als jongen bevriend met Jan van der Wal (woonde om de hoek in de Boschstraat).

 

 

Zoals zoveel gezinnen in de Ruiterstraat had Grietje een kostganger (meestal iemand die op de scheepswerf werkte). Grietje trouwde in 1924 nog een keer, met Cornelis Bleijenberg (1886-1954) maar dit huwelijk was geen succes en werd al snel beëindigd. Daarna is ze tot haar 65ste op meerdere adressen huishoudster geweest.

 

 

Ongeveer tegelijk met Grietje, verlieten ook Dien (nooit getrouwd geweest) en oma Geertje de bakkerij in de Kerkstraat. Zij vertrokken naar een bovenhuis boven de Waterpoort (het huidige huis van Aad en Maria Penders). Dien was naaister en deed bij allerlei families (onder andere de familie Philips op de Markt) naai- en verstelwerk.

In 1954 ruilden Grietje, Dien en oma van woonsituatie. Grietje vertrok naar de Waterpoort en Dien en oma gingen in de Ruiterstraat wonen. Een korte periode woonden ze alle drie in de Ruiterstraat maar het boterde niet erg tussen de twee zussen.

Toen in 1962 Ruiterstraat 18 door Vereniging Hendrick de Keyser werd gerestaureerd (het huis werd in 1948 aangekocht) moesten ze er uit. Dien en oma verhuisden voor nood naar de Trippen. Daar woonden toen meerdere mensen. Oma is daar gestorven en Dien is er blijven wonen. De Trippen was aanvankelijk eigendom van de familie Philips, later werd het ook door de Vereniging Hendrick de Keyser opgekocht.

 

 

In de Kerkstraat woonde naast bakker Van Alphen de familie Straatman. Twee huizen daarnaast woonde melkboer Dorrestijn. Richting Gasthuis was het snoepwinkeltje van Rooyens.

Familie Van Alphen was Nederlands hervormd. ‘Een buurmeisje heeft me een keer uit de kring geduwd toen we aan het spelen waren. Jij mag niet meedoen, jij bent protestant.’ Tiny zat op de Klompenschool (openbare school in de Zandstraat). Meneer De Klerk was daar de hoofdonderwijzer, verder gaven er les: juffrouw Haverkamp, juffrouw Reas en meneer Nieuwenhuizen. Vriendinnen van Tiny waren Annie Jonckerman uit de Boschstraat, Annie Nieuwenhuizen (dochter van de onderwijzer). Ook speelde ze wel met de buurjongens (Jan en Jaap) Dorrestijn.

Huisarts van de familie was dokter Van Liere en later Hellinga. Hun slager was Van Steenis in de Gamerschestraat, hun groenteboer Rijnhout op de hoek Ruiterstraat-Kerkstraat en hoewel melkboer Dorrestijn bijna de buurman was werd ook melk afgenomen van Neeltje van Sermond uit de Oenselsestraat. Zij kwam met een grote taps toelopende bus langs de huizen en dan kon je uit een kraantje melk tappen in een pannetje.

Vanuit de Ruiterstraat, net om de hoek in het Strikstraatje, was aan het begin van de twintigste eeuw een klein cafeetje van Roel Cosijn (1874-1944). Hij was getrouwd met Helena Jansen. Ze kregen vier kinderen. Helena is jong gestorven. Roel hertrouwde in 1927 met zijn huishoudster Martine van Maren. Roel was de opa (van moederskant) van Tiny van Alphen. Roel was voerman van beroep en vervoerde allerlei zaken met paard en wagen. Zijn twee paarden stonden tegenover zijn cafeetje aan de andere kant van het Strikstraatje. Het cafeetje telde drie tafeltjes met houten stoelen. Tussen het café en de woonkamer daar direct achter was een alkoof waar de biertap stond.

 

 

Bronnen
Gesprekken met Tiny Groeneveld-van Alphen november 2013
Foto’s uit collectie Tiny van Alphen-Groeneveld
Advertentie uit Streekarchief Bommelerwaard

 

 

Mei 2017

< terug