Ruiterstraat 8
Hier volgen eerst de verschillende verbouwingen van het pand en vervolgens wordt de bouwhistorie van het exterieur, de constructie en het interieur beschreven. Van de bouwhistorie zijn vrijwel alle gegevens en grote delen van de tekst met toestemming overgenomen uit: Bouwhistorische verkenning woonhuis Ruiterstraat 8 te Zaltbommel. Uitgevoerd door bouwhistoricus Jan Willem van Zoelen in 2014.
Sinds 2008 is de familie Van der Waal eigenaar van het pand. Het voormalige pakhuis/koetshuis moest worden omgebouwd tot een volwaardig woonhuis. De verbouwing vond plaats in 2008-2009. Op alle verdiepingen is de indeling van het pand aangepast. Tijdens deze werkzaamheden zijn de vloeren en trap leidend geweest voor de indeling en heeft men de woonwensen verdeeld over de aanwezige verdiepingen. Er is in het gehele pand een eenheid gecreëerd door materiaalgebruik en kleurstellingen.
Tijdens deze bouwfase was de wens aanwezig om de reeds dichtgezette blindvensters in de rechterzijgevel (begane grond en eerste verdieping) weer te openen. De gemeente Zaltbommel was echter van mening dat dit bouwsporen waren van een eerdere bouwgeschiedenis, er werd geen toestemming verleend. Om deze reden zijn er aan de binnenzijde op de begane grond voorzetwanden geplaatst en heeft men op de eerste verdieping een voorzetwand aangebracht waarin een gashaard is opgenomen.
De gemeente heeft wel toestemming gegeven om op de begane grond het eerder aangebrachte grote venster in de achtergevel te vervangen door het huidige exemplaar.
Bij de voordeur werd een hardstenen stoep geplaatst. In dezelfde tijd werd boven de deur een buitenlicht aangebracht.
Na afronding van bovengenoemde werkzaamheden heeft de familie Van der Waal in 2009 zijn intrek genomen in Ruiterstraat 8. Vanaf dit moment is het pand voor het eerst in de geschiedenis in gebruik genomen als woonhuis.
Aan deze verbouwing gingen meerdere verbouwingen vooraf. Een schets van de indeling van Ruiterstraat 8 en 10 omstreeks 1954, gemaakt door Richard Menken die als kind woonde op nummer 10 en vooral speelde op nummer 8, onder ander op de hooizolder. Ook Loes van Lookeren Campagne speelde in de jaren dertig in deze huizen waar haar opa en oma Van Lookeren Campagne woonden. Zij herinnert zich nog de ruiven voor het hooi van de paarden aan de muur.
Op de afbeelding van Ruiterstraat 8 uit het jaar 1960 is duidelijk te zien dat het pakhuis/koetshuis geen kapconstructie meer heeft. Tevens zijn de toegangsdeur en enkele vensters dichtgezet met baksteen. Dit geeft aan dat het pakhuis/koetshuis mogelijk alleen werd gebruikt als opslagplaats. Wel kan worden vastgesteld dat de zijgevels voorzien zijn van een zestal lange smeedijzeren gevelankers, die vermoedelijk aan de houten moerbalken vastzitten. Vermoedelijk is er in het begin van de 20e eeuw weinig onderhoud uitgevoerd aan het pakhuis/koetshuis waarna de kapconstructie is verwijderd en de vensters deels zijn dichtgezet.
Voor het bruikbaar maken van het voormalige pakhuis/koetshuis als kindercrèche en verblijfplaats voor de nonnen heeft in 1961 een grote verbouwing plaatsgevonden door bouwbedrijf De Bont uit Nieuwkuyk onder leiding van architect J.H.M. Priem uit Oirschot.
In deze periode heeft men het gehele pand gerestaureerd en gereconstrueerd met deels moderne bouwmaterialen. Men heeft het platte dak vervangen door een kapconstructie waarbij onder de dakspanten (tweede verdieping) elf nonnencellen werden gerealiseerd.
Vermoedelijk heeft men in deze periode de houten verdiepingsvloeren (moer en kinderbinten) verwijderd en is de kelderruimte volgestort met puin en afgewerkt met een betonvloer. Er zijn nieuwe betonnen segmentvloeren en trappen aangebracht en er werden stalen vensters geplaatst.
Verder heeft men het pand voorzien van een geheel nieuw interieur. Op de plattegronden is de indeling van het pand na de verbouwing te zien. Ook in deze periode was Ruiterstraat 8 onderdeel van Ruiterstraat 10. Beide panden (en later ook Ruiterstraat 12) maakten deel uit van ‘Huize Antonius’, een huis waar kinderen en ongehuwde moeders werden opgevangen en waar overdag een kindercrèche was gevestigd.
Tijdens het gebruik van het pand door de zusters Franciscanessen zijn er nog enkele aanvullende bouwvergunningen aangevraagd en afgegeven.
Op 9 februari 1962 is er een bouwvergunning verleend voor het bouwen van een berging met twee toiletten en een kippenhok halverwege in de tuin. De funderingen en enkele fragmenten van dit bouwwerk zijn nog steeds aanwezig en opgenomen in het tuinhuisje.
Op 14 juni 1965 heeft men een bouwvergunning gekregen voor het plaatsen van een aanbouw aan de achterzijde van het pand. Vermoedelijk heeft deze bouwvergunning toch niet geheel aan de wensen van de gebruikers voldaan en heeft men op 11 oktober 1966 een nieuwe bouwvergunning gekregen voor het realiseren van een éénlaags grote aanbouw aan achterzijde van het pand. Beide aanbouwen zijn echter nooit gerealiseerd.
Toen Ruiterstraat 10 en 12 in april 1982 werd verkocht aan respectievelijk Paul van Dijk en Jan Schouten heeft men enkele bouwwerkzaamheden uitgevoerd welke betrekking hebben op de splitsing van de panden Ruiterstraat 8 en 10. Doorgaande deuren tussen de panden werden dichtgezet; gas, electra, water en centrale verwarming werd gescheiden. De tuin van Ruiterstaat 8 en 10 bleef nog één geheel.
Na de aankoop van Ruiterstraat 8 door Groen en Partners in 1984 werden op de zolder de elf nonnencellen uit de tijd van het klooster uitgebroken. De zolder werd één grote ruimte. Enige tijd later werd een doorbraak gemaakt naar de zolder van Ruiterstraat 10 waardoor de zolder van de buren kon worden toegevoegd aan de kantoorruimte van nummer 8. De werkzaamheden werden uitgevoerd door aannemer Van Est uit de Ruiterstraat.
Er werd een nieuwe trap geplaatst en in de ronde stenen ommuring van de trap werden sleuven gemaakt waardoor een betere lichtinval werd gerealiseerd.
Op de eerste etage werd nauwelijks iets veranderd, alleen de scheidingswand werd transparant en iets verplaatst. De badkamer uit de nonnentijd bleef gewoon bestaan.
Ook op de begane grond werd op kleine schaal verbouwd. De grote ruimte uit de tijd van de peuterspeelzaal werd door een scheidingswand in tweeën gedeeld. Later werd de stalen pui aan de tuinkant vervangen door een houten constructie.
In de tuin werd het gebouwtje met de wc’s verbouwd zodat een groter deel van de tuin zichtbaar werd.
Vier jaar na de komst van de familie Van der Waal, in 2012, werd door de gemeente een omgevingsvergunning verleend voor het realiseren van een aanbouw met kelder aan de achterzijde van de woning. Deze aanbouw is in 2014 gerealiseerd door de firma Goesten uit Kerkdriel.
|
Bronnen
J.W.van Zoelen. Bouwhistorische verkenning Ruiterstraat 8. 2014
Oktober 2023